การดูแลตนเอง และการป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุ “การจัดสภาพแวดล้อม” นับเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดการหกล้มได้ เช่นกัน

         รศ.ดร.พญ.ภัทรวัณย์ วรธนารัตน์ ภาควิชาออร์โธปิดิกส์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ให้ข้อมูลว่า ด้วยความที่ผู้สูงอายุ เป็นวัยที่มีสุขภาพไม่ค่อยแข็งแรงเท่าไรนัก เริ่มจากสายตาพร่ามัว กล้ามเนื้ออ่อนแรง การเดินเหินก็ไม่ค่อยสะดวกเหมือนตอนยังหนุ่มยังสาว ถ้าไม่มีราวให้เกาะ หรือแสงสว่างไม่เพียงพอ ก็อาจทำให้หกล้มได้ การปรับสภาพแวดล้อมภายในและภายนอกบ้านจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ลูกหลานหรือคนดูแลต้องให้ความใส่ใจ และความสำคัญ

          สภาพแวดล้อมภายในบ้าน ควรเลือกใช้หลอดไฟสีขาว หรือหลอด LED โดยมีระยะห่างกันตารางเมตรละ 1 ดวง หรือมีแสงสว่างเพียงพอที่จะเคลื่อนไหวร่างกายได้โดยไม่ชนกับสิ่งของรอบข้าง เลือกใช้วัสดุที่ไม่ลื่นในการปูพื้น  พื้นบ้านควรมีจุดสังเกตที่ชัดเจนหากมีการเปลี่ยนระดับ เช่น แถบสี  บันไดควรมีความสูงประมาณ 15 เซนติเมตร ลึก 20 เซนติเมตร จะทำให้เดินสะดวก และควรมีราวจับที่แข็งแรง วัสดุที่ใช้ทำบันไดต้องไม่ลื่น  เตรียมพื้นทางเดินให้มีความกว้างอย่างน้อย 1.5 เมตร สำหรับการใช้วอล์กเกอร์หรือรถเข็น  ปลั๊ก สวิตช์ สามารถเปิด-ปิดได้สะดวก อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม และปลอดภัยต่อการใช้งาน

          ห้องนอน  ผู้สูงอายุควรนอนบนเตียง เวลาตื่นจะได้ลุกง่าย โดยเตียงควรมีความสูงกว่าเข่าเล็กน้อย หรือพอดีเข่า จะทำให้ลุกนั่งสบาย  บริเวณด้านข้างเตียง ควรมีพื้นที่เหลือประมาณ 1.5 เมตร เพื่อให้อุปกรณ์ต่างๆ เช่น รถเข็น วอล์กเกอร์เข้ามาได้อย่างสะดวก

          ห้องน้ำ  ควรแยกห้องน้ำออกจากห้องส้วมอย่างชัดเจน เพื่อป้องกันการลื่นหกล้มในห้องน้ำ  บริเวณโถส้วม พื้นต้องแห้งตลอดเวลา   เลือกใช้กระเบื้องปูพื้นแบบหยาบ เพื่อป้องกันการลื่นหกล้ม  เลือกใช้พรมเช็ดเท้าแบบไม่ลื่น หากปูกระเบื้องแบบธรรมดาไปแล้ว สามารถแก้ไขด้วยการซื้อแผ่นยางกันลื่นมาปูทับอีกครั้ง จะช่วยให้พื้นไม่ลื่น แต่ต้องหมั่นทำความสะอาดบ่อยๆ เพราะเมื่อใช้ไปสักระยะหนึ่ง ตะไคร่น้ำและคราบสบู่จะขึ้นที่แผ่นยาง และเป็นเหตุให้ลื่นล้มได้ ติดเทปกันลื่นในห้องน้ำ โดยเฉพาะบริเวณที่ยืนอาบน้ำ  ติดตั้งราวมือจับในห้องน้ำ โดยเฉพาะบริเวณข้างชักโครก และบริเวณที่ยืนอาบน้ำ หากมีพื้นที่ไม่มากพอ ก็ติดจากพื้นขึ้นมาเป็นรูปตัว U  เลือกใช้ประตูลูกบิดแบบที่สามารถใช้เหรียญบาทหมุนแล้วเปิดจากด้านนอกเข้าไปได้ ประตูห้องน้ำควรเป็นแบบเปิดออก หรือแบบเลื่อน เพราะหากผู้สูงอายุล้มอยู่ในห้องน้ำ การช่วยเหลือจะไม่กระทบต่อตัวผู้ป่วย

          พื้นที่ภายนอก  ควรเป็นพื้นที่โล่งๆ ไม่มีของวางขวาง ระเกะระกะ และมีระดับที่เรียบเสมอกัน - เลือกใช้วัสดุปูพื้นชนิดที่ไม่ลื่น เช่น กระเบื้องหินผิวหยาบ คอนกรีตผิวหยาบ เป็นต้น การจัดสภาพแวดล้อมภายในและภายนอกบ้านให้เหมาะสม จะช่วยป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุได้ทางหนึ่ง ทำให้ท่านสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ดีและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมติดต่อ : หน่วยผู้ป่วยนอกศัลยกรรมกระดูกชั้น 2 อาคารสมเด็จพระเทพรัตน์ โรงพยาบาลรามาธิบดี โทร. 0-2200-3235 ทุกวันศุกร์เวลา 10.30-12.30 น.

9 มีนาคม 2561 - ศูนย์การเรียนรู้ สสส.