“คนส่วนใหญ่มักคิดว่าการปั่นจักรยานได้เฉพาะเรื่องการออกกำลังกายที่ให้สุขภาพดีทางร่างกายเพียงอย่างเดียว แต่แท้ที่จริงแล้วคำว่า“สุขภาพ”ยังหมายรวมถึง สุขภาพด้านสังคมเมือง ชุมชน และสิ่งแวดล้อม” นางสาวอัจจิมา มีพริ้ง ผู้จัดการชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย (TCC) เริ่มบทสนทนาเกี่ยวกับประโยชน์ของการปั่นจักรยาน

ผู้จัดการชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย อธิบายถึงสถานการณ์ของผู้ที่ใช้จักรยานในปัจจุบันว่า จากการสำรวจของของชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย(TCC) พบผู้ใช้จักรยานตามรูปแบบพีระมิด โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1.นักแข่งจักรยานมืออาชีพ จะมีจำนวนน้อยสุด 2.ผู้ใช้จักรยานเพื่อกิจกรรมนันทนาการ ท่องเที่ยว ออกกำลังกาย ซึ่งจะมีอุปกรณ์เพื่อป้องกันอันตรายโดยเฉพาะ ทั้งหมวกกันน็อคจักรยาน ถุงมือ ชุดปั่นจักรยาน  เป็นต้น และ 3.ผู้ใช้จักรยานในชีวิตประจำวันที่มีอยู่เป็นจำนวนมาก และทุกช่วงวัย โดยจากการสำรวจของชมรมจักรยานฯ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2554 ใน 11 จังหวัดทั่วประเทศ พบว่าโดยเฉลี่ยทุกบ้านจะมีรถจักรยานบ้านละ 2 คัน ซึ่งแสดงให้เห็นว่าคนส่วนใหญ่ใช้จักรยานเป็นพื้นฐานในชีวิตประจำวันอยู่แล้วในบริบทที่เอื้ออำนวย

นางสาวอัจจิมา ยังบอกอีกว่า นับตั้งแต่มีการผลักดันให้ใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน หรือกระแสรณรงค์การปั่นจักรยานของชมรมจักรยานอื่นๆ จะเห็นได้ว่ามีผู้ปั่นจักรยานเพิ่มขึ้น และมีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ซึ่งจากกระแสดังกล่าวทำให้เกิดความต้องการอยากใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน เพื่อช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางระยะใกล้ และได้สุขภาพดี

“ข้อควรระวังพื้นฐานของคนที่ปั่นจักรยานคือ ไม่ปั่นฉวัดเฉวียน มีความระมัดระวัง รู้สัญญาณมือ ที่สำคัญคือ ไม่ว่าผู้ใช้ยานพาหนะชนิดใดก็ตามสิ่งที่ควรมีคือ สติ รู้ตัวอยู่ตลอดเวลา และปฏิบัติตามกฎจราจร” ผู้จัดการชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย แนะนำเพิ่มเติม

นางสาวอัจจิมา ยังบอกถึงวิธีเลือกจักรยานให้เหมาะสมแก่การใช้งานด้วยว่า ก่อนอื่นต้องรู้จุดประสงค์ว่าต้องการใช้จักรยานเพื่ออะไร เช่น ใช้ปั่นเพื่อเดินทางระยะไกล ควรเลือกจักรยานที่มีสมรรถนะการใช้งานที่แข็งแรง ซึ่งขึ้นอยู่กับรูปแบบของกิจกรรมนั้นๆ หากใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน ปั่นในระยะใกล้ก็ควรเป็นจักรยานที่สามารถปั่นสบาย เหมาะสมกับสรีระของตนเอง รวมทั้งกำลังทรัพย์ในการซื้อ และเพื่ออายุการใช้งานที่ยาวนานควรหมั่นตรวจเช็คอุปกรณ์ต่างๆ ของจักรยานให้พร้อมใช้งานอยู่ตลอดเวลา

เรื่องต้องรู้เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้จักรยาน สิ่งที่จำเป็นต้องมีและระบุในกฎหมายมีดังต่อไปนี้

1.กระดิ่งที่ให้เสียงได้ยินในระยะไม่น้อยกว่า 30 เมตร

2.เครื่องห้ามล้อ(เบรค) ที่ใช้งานได้ดี สามารถหยุดจักรยานได้ทันที

3.ไฟหน้าแสงขาว ต้องส่องเห็นพื้นทางได้อย่างน้อย 15 เมตร และสว่างพอที่ผู้ขับเลนตรงข้ามมองเห็นด้วย

4.ไฟท้ายแสงแดงที่ให้แสงสว่างตรงไปข้างหลัง หรือติดวัตถุสะท้อนแสงสีแดงแทน

5.ปั่นในทางจักรยานเมื่อมีทางจักรยานให้ปั่น

6.ปั่นชิดฝังซ้ายของถนนตลอดเวลา นักปั่นสามารถปั่นแถวคู่ได้ แต่ควรดูสภาพถนนและสภาพจราจรประกอบด้วย

7.สัญญาณมือที่จำเป็น จากซ้ายไปขวา เลี้ยวซ้าย, หยุดรถ, เลี้ยวขวา, ชะลอความเร็ว

อย่างไรก็ตามผู้ใช้ยานพาหนะควรปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนนและมีความเอื้อเฟื้อต่อเพื่อนร่วมทางนะคะ

สาระสุขภาพ - 21 ธ.ค.60